گزارش داستان گیلکی
۱۳۹۳ شنبه ۸ آذر
مراسم آييني "تيرماه سينزده "به همت گروه داستان گيلكي، در خانه ي فرهنگ گيلان، در تاريخ 26 آبان برگزار گرديد. در ایام گذشته اين جشن آييني در نقاط مختلف گيلان، در چهارمين ماه از سال تقويم گيلكي، برگزار ميشد و درسالهای اخير به صورت محفلي در نقاطي از مناطق شرق گيلان مراسم تیرما سینزده برگزار میشود. در اين مراسم فرزند نابالغ خانواده (در برخي مناطق فرزند ارشد خانواده) ميبايست به همراه گوله (كوزه) يا مشرفه (ظرف مسين) بدون اينكه با كسي صحبت كند، تنها به بيرون از محل رفته، و ظرف خود را پر آب كند و به منزلی که در آن فاميل يا افراد محل، براي برگزاري جشن دور هم جمع شده اند، آورد. سپس افراد حاضر در جشن نیت کرده و انگشتر، حلقه و يا سنجاق خود را درون ظرف آب انداخته و اميری خوان شروع به شعر خواني مي كند. طفل نابالغ دست خود را در داخل ظرف آب میکند.شی ای که از ظرف بیرون آورده میشود به همراه شعری که توسط امیریخوان خوانده میشود پاسخ نیت فرد صاحب شی را میدهد.
در ابتداي اين مراسم سهيل سجودي، به نمايندگي از هيات اجرايي گروه داستان گيلكي، ضمن خوش آمد گويي به مهمانان، به عنوان مجري به اعلام برنامه های این مراسم پرداخت.
سخنران اوليه اين مراسم، محمد تقي پوراحمد جكتاجي ـ گيلانپژوه و روزنامه نگار ـ بود كه در مورد كليات تاريخ جشن تير ماه سينزده و همچنين نحوه برگزاري اين مراسم در ادوار گذشته تاريخي و كمرنگ شدن چنين آيينهايي در روزگار حال سخن به ميان آورد. ديگر سخنران اين مراسم آييني، صفر رمضاني _خواننده ونوازندهي ترانههاي فولكلور گيلان _ بود كه سخنراني ايشان برگرفته از منابع تاريخياي بود كه آيين تيرماه سينزده در آن آورده شده بود.وی در ادامه سخنراني خود به بررسي اشعار و آوازهاي فولكلوري، درادوار گذشته تاريخي پرداخت.
در پایان بخش اول برنامه، دشکف (آنتراکت) داده شد که در آن با آجیل و چای و شیرینی از مهمانان پذیرایی شد. و در بخش دوم امیریخوانی و مراسم سنتی آیینی تیرماسینزده برگزار گردید.